Trong phần lớn sự nghiệp của Bryan, anh thường làm việc với những người mà anh ta chưa bao giờ gặp mặt. Một ngày không gặp mặt đồng nghiệp đối với Bryan là chuyện bình thường.
Nhưng liệu điều này sẽ trở thành một môi trường làm việc phổ biến trong tương lai.
Một thống kê ở Mỹ ghi nhận rằng số người làm việc tại nhà đã tăng lên 115% từ năm 2005 đến 2017. Và vào đầu năm 2015, đã có khoảng 500 ngàn người sử dụng Slack hàng ngày, Slack là một phòng chat online cho dân lập trình, tháng 9 vừa qua con số đã lên đến 6 triệu người.
Vào năm 2017, trang web Gallup đã đưa ra một con số là ít nhất 43% trong 15.000 người Mỹ đã nói rằng họ thường dành một khoảng thời gian trong sự nghiệp để làm việc từ xa, tăng 4% so với năm 2012. Và vào năm 2015 YouGov đã tiết lộ rằng 30% nhân viên văn phòng ở Anh cảm thấy thoải mái và hiệu quả hơn khi làm việc một mình.
Chúng ta sẽ cảm thấy như thế nào nếu chúng ta không gặp mặt đồng nghiệp của mình trực tiếp như bình thường nữa? Chúng ta có quan tâm không? Liệu mọi thứ có đi quá xa mà mọi người đều không hề biết?
Chúng tôi cho rằng làm việc một mình có ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý và sức khỏe, nó thậm chí có thể gây ảnh hưởng đến cách công ty hoạt động, hay với một quy mô lớn hơn, nó thậm chí có thể định hình lại một thành phố. Để kiểm chúng điều này, chúng tôi đã nói chuyện với những nhà chuyên gia để biết được ý kiến của họ.
Hơn 40% nhân viên văn phòng ở Anh cảm thấy thoải moái và hiệu quả hơn khi làm việc một mình, và con số đó đã tăng hơn 115% ở Mỹ trong 12 năm qua
Một môi trường làm việc không có con người thì sẽ như thế nào?
Trong năm 2018, có vẻ như chúng ta đang ở kỷ nguyên mà nhân viên không cần phải có mặt ở văn phòng để làm việc. Và những chuyên gia dự đoán rằng tương lai sẽ có những thay đổi như trong những phim khoa học viễn tưởng. Ví dụ: ta có thể tải lên lịch làm việc và mục tiêu vào một nhân vật thực tế ảo 3 chiều giống mình y như đúc, và nhân vật này sẽ đại diện chủ nhân của nó để họp với những nhân vật khác.
James Canton, CEO của Insitute for Global Futures chia sẻ: “Trợ lý ảo của tôi có thể tương tác với khách hàng, nhân viên trên thế giới. Và nó có thể làm tất cả những điều này cùng một lúc.” James đã làm việc với 3 nhân viên chánh phủ ở Nhà Trắng với vai trò cố vấn về vấn đề xu hướng làm việc trong tương lai: “Tôi có thể quản lý nó và nó có thể tự quản lý bản thân mình trong một vài tình huống nhất định.”
Ông đang làm việc với các nhà khoa học để chế tạo ra những siêu Bot, James nói: “Ở đầu ra, sẽ là một siêu máy tính với sức chứa khủng khiếp bao gồm với Cloud (đám mây máy chủ).” Nhưng khác một điều là nó sẽ có hình dạng, chúng ta có thể lựa chọn hình dạng của máy tính ảo này, trẻ em có thể chọn khủng long và người lớn có thể chọn Emma Watson.
Những nhân viên văn phòng dường như đã vui vẻ chấp nhận việc họ sẽ không thấy mặt đồng nghiệp mình nữa. Nhưng nếu như ngồi một mình trước màn hình máy tính cả ngày có thể làm tổn hại đến tâm lý hay thậm chí gây ảnh hưởng đến khả năng biểu lộ cảm xúc của chúng ta thì sao?
Làm việc một mình gây ảnh hưởng gì đến đầu óc của chúng ta?
Theo thống kê, nếu như số người làm việc từ xa ngày càng tăng thì trường hợp xấu nhất xảy ra chính là sự chán nản của nhân viên cũng như bệnh trầm cảm cũng sẽ tăng.
Faith Popcorn, một công ty cố vấn đã làm việc với những “gã” khổng lồ như AT&T, IBM và Coca Cola về lực lượng lao động trong tương lai. Quan điểm của Faith Popcorn là khi làm việc chúng ta thường có xu hướng trì hoãn bằng cách xem video trên Youtube, hay nghe nhạc. Nhưng nếu như làm việc từ xa, tình trạng này có thể tệ hơn.
David Ballard, bác sĩ ở American Psychological Association chia sẽ: “Đối với một số người, làm việc từ xa không thật sự phù hợp với họ, sự thiếu tương tác với đồng nghiệp có thể gây ảnh hưởng tiêu cực. Hoặc họ không thể nghiêm túc trong công việc, khi chúng ta làm việc một mình ở nhà chỉ có một máy tính kế bên và không có ai bên cạnh. Sớm muộn gì ta cũng bị sao nhãng và không tập trung.”
Việc họp gián tiếp bằng việc sử dụng hình ảnh ba chiều như đã đề cập có vẻ hứng thú, nhưng làm điều đó trong 1 tuần liên tiếp thì không hề thú vị một chút nào. Điều này sẽ phản tác dụng, vì nó sẽ khiến việc hợp tác giữa người quản lý và nhân viên khó khăn hơn.
Ballard nhấn mạnh: “Việc ăn trưa cùng với đồng nghiệp mình dường như là không thể, vì chúng ta không hiện diện ở đó và việc này sẽ gây ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa mọi người trong công ty.”
Máy móc dường như đang thay thế con người ở nhiều lĩnh vực và con người dường như không cần thiết ở nơi làm việc nếu như xu hướng làm việc từ xa đang phát triển mạnh.
Về lý thuyết, không gì có thể thay thế được những cuộc trò chuyện trực tiếp giữa đồng nghiệp với đồng nghiệp. Những yếu tố khi chúng ta nói chuyện trực tiếp với một ai đó như: ngôn ngữ cơ thể, âm điệu hay trực giác đều mách bảo liệu người đối diện đang buồn hay họ không đồng ý với vấn đề gì đó. Đó chính là những ưu điểm mà con người có nhưng máy móc thì không.
Kara Lister, chủ tịch của Global Workplace Analytic, một tổ chức chuyên về phân tích chiến lược làm việc, bà cho rằng ‘chỉ số cảm xúc’ đang bị bào mòn bởi vì phần lớn chúng ta đang có xu hướng làm việc với máy tính nhiều hơn là con người.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện chỉ số cảm súc của thế hệ chúng ta đã giảm đi một phần: Vào năm 2010, đại học Michigan cho biết học sinh của thế hệ hôm nay ít đồng cảm hơn thế hệ cha ông của họ đến 40%.
Nhưng điều này lại giúp họ tìm kiếm việc làm dễ dàng hơn khi môi trường làm việc của phần lớn chúng ta ngày hơm nay đều được bao vây bởi các thiết bị điện tử, công nghệ chứ không phải con người.
Những bất lợi.
Nếu chỉ nhìn sơ qua, những công ty có chính sách làm việc như thế này có thể tiết kiệm rất nhiều tiền và có thêm kinh phí để phát triển tiềm lực nhân sự. Theo thống kê của Global Workplace Analytic, những công ty lớn có thể tiết kiệm đến 11.000 đô la cho mỗi nhân viên. Những khoản tiền như, tiền thuê văn phòng, hóa đơn tiền điện đều không cần thiết.
Nhưng quản lý hàng ngàn nhân viên mà không thấy mặt họ có thể sẽ dẫn đến những hâu quả khôn lường. Năm ngoái gã “khổng lồ” IBM đã kêu gọi nhân viên của họ trở về văn phòng để làm việc thay vì làm việc từ xa như trước đây như họ đã từng nói trong năm 2007. Yahoo cũng đã làm điều tương tự vào năm 2013, họ cho rằng những quyết định then chốt dẫn đến thành công của công ty đều được bàn luận ở căn-tin, hành lang, phòng họp và quan trọng nhất chính là sự tương tác giữa người và người.
Không có tài liệu hay nghiên cứu nào chỉ ra rằng việc để phần lớn nhân viên làm việc từ xa sẽ gây ra bất kỳ sự thất thoát tiền bạc của công ty. Nỗi lo lắng ở đây là nhân viên có thể không làm việc một cách hiêu quả. Ballard chia sẻ: “Bạn không hề muốn nhân viên của mình thành lập một công ty Start-Up khi đang làm việc cho mình”.
Tuy nhiên, xu hướng công nghệ hóa hiện này đã góp phần tạo ra những freelancer lành nghề và đầy kinh nghiệm. Những gã mà người có đầy hình xăm hay khuyên tai ngồi lập trình bên chiếc Macbook của họ trong quán cà phê có Wifi đã không còn là cảnh tượng hiếm thấy nữa. Nhưng việc giám sát họ vẫn đang là vấn đề muôn thuở. Mặc dù những công ty như Humanyze, một Start-up ở Boston đã sáng chế ra một loại thẻ nhân viên có thể cho biết vị trí và hoạt động của nhân viên, vẫn cảm thấy khó khăn trong việc theo dõi cấp dưới.
Phong cách quản lý trong thời đại mới.
Xu hướng không làm việc ở văn phòng có lẽ sẽ là điều chắc chắn xảy ra và người quản lý sẽ có trách nhiệm làm quen với xu hướng này để quản lý nhân viên của họ.
Ballard bày tỏ quan điểm của ông: “Vấn đề hiện nay là cách thức chúng ta quản lý nhân viên của mình, đây không phải là thời kỳ Công nghiệp hóa như trước đây. Chúng ta không thể giám sát nhân viên của mình theo cách một người quản đốc giám sát công nhân trong nhà máy nữa. Để thích nghi với xu hướng mới này. Những người quản lý cũng phải cần được đào tạo để làm quen với nó để kiểm soát cấp dưới của họ.”
Vậy thì họ làm điều đó như thế nào? Vào năm 2015, Harvard Business Review đã chỉ ra được vấn đề hiện nay với các công ty cho phép làm việc từ xa. Các nhân viên làm việc từ xa thường ỷ lại vào công nghệ khiến cho tiến độ và năng suất công việc bị ảnh hưởng, điều này cũng giống như việc cải thiện kết quả của một đội bóng bằng cách mua trang thiết bị mới thay vì tập luyện. Chúng ta cần phải có sự phối hợp và liên lạc rõ ràng giữa nhân viên và người quản lý.
Với tư cách là quản lý, chúng ta phải giải thích được những vấn đề hay ý tưởng phức tạp cho nhân viên của mình. Harvard Business Review đã tiến hành một thí nghiệm, trong thí nghiệm này người A phải diễn tả một hình ảnh cho người B qua điện thoại. Và người B phải làm lại điều này cho người C qua email. Kết quả là hình ảnh đó qua sự hiểu biết của người C đã thay đổi và biến dạng so với bản gốc.
Người quản lý cũng phải có cố gắng “online” mọi lúc mọi nơi để làm việc với những nhân viên sống ở những khung giờ khác nhau.
Rõ ràng là ranh giới giữa làm việc và không làm việc ngày càng mờ đi khi xã hội ngày càng phát triển. Chúng ta có thể có được sự tự do để làm việc ở những nơi mình thích, nhưng những công nghệ cung cấp cho con người cái sự tự do đó cũng có thể đồng trói buộc chúng ta với công việc. Bởi vì chỉ cần một chiếc latop thì nơi nào cũng có thể là văn phòng.
Hiền Hạo (Theo BBC)
