Mặc dù không ít người tin rằng chỉ những người có IQ cao mới được xem là thông minh thì bên cạnh đó vẫn có rất nhiều phương thức tiềm năng để nâng cao khả năng nhận thức của một người và trở thành thục hơn trong công việc cũng như các mục tiêu cá nhân khác.
Khi đủ sự quyết tâm và động lực thì ai cũng có thể nâng cao trí tuệ và trở nên thông minh hơn. Nếu biết lồng ghép những thói quen mới vào những hoạt động thường nhật cùng với sự kích thích phù hợp thì bạn có thể khiến đầu óc mình nhạy bén hơn cũng như khích lệ bản thân đối mặt với thử thách mới hằng ngày. Sức khỏe não bộ là chìa khóa quan trọng cuả toàn cơ thể. Danh sách dưới đây sẽ cung cấp những hoạt động tốt cho não bộ nhất cho cuộc sống hằng ngày.
Tìm kiếm sự mới lạ
Để tạo ra một “nếp nhăn” mới trong não bộ thì điều cần thiết nhất chính là phải liên tục cập nhật cho não những thông tin và kinh nghiệm mới mỗi ngày. Đầu tiên thì những thói quen này dường như khá vô ích nhưng dần dần bạn sẽ nhận ra bản thân đang tìm kiếm sự tĩnh tâm cho bản thân mình.
Ghé thăm những địa điểm mới
Dù bạn làm việc ở một quán cà phê mới hay đi làm bằng một con đường khác hoặc thậm chí là đi du lịch ở một thành phố khác thì đều tốt cho não bộ. Thật khó để nhận ra được sự khác biệt trong một sớm một chiều bởi vì ban đầu bạn cảm thấy khá kỳ lạ. Chẳng hạn tại quán cà phê bạn không thể gọi đồ uống như bình thường mà thay vào đó là một thức uống bạn chưa dùng bao giờ.
Khi bạn đến một đất nước khác thì cả ngôn ngữ, phong tục lẫn văn hóa đều lạ lẫm. Hòa nhập với nhịp độ sống khác biệt này khiến não bộ phải hoạt động liên tục để luôn thích nghi với hoàn cảnh. Học cách để giao tiếp vượt qua rào cản ngôn ngữ khiến cho bộ não phải luôn sáng tạo để thể hiện cảm xúc cũng như nhu cầu của bản thân. Nghe một thể loại âm nhạc mới, ăn các thực phẩm chưa từng nếm hoặc tham gia giao thông ở nước ngoài đều là những hoạt động giúp não thích nghi với hoàn cảnh mới.
Không ngừng học tập
Giáo dục cho người trưởng thành là một trong những sự đầu tư quan trọng nhất về thời gian, tiền của lẫn công sức. Mặc dù giáo dục là điều quan trọng ở lứa tuổi nhỏ và vị thành niên thì người lớn dường như không xem trọng việc học tập những kỹ năng mới. Hãy để bản thân thử thách chính mới với một lớp học mới và thỏa thích sáng tạo. Tự nguyện học hỏi chính là tự tạo cơ hội tốt nhất cho não bộ thông minh hơn.
Đọc và xem tin tức thường xuyên
Đọc là cách đơn giản nhất cho hoạt động của não bộ nhưng nó cũng có thể nâng cao khả năng hoạt động của não bộ hơn. Việc đọc được hỗ trợ thực tiễn với từ vựng mới, trình bày về cách dung ngữ pháp và văn phong độc đáo. Tuy nhiên đâ chỉ là một nửa sự kỳ diệu của việc đọc mà thôi.
Cho dù bạn đọc tiểu thuyết, văn xuôi, văn học lịch sử hay thơ ca, thì việc đọc tạo cơ hội cho độc giả mường tượng giữa văn học và đời thực. Bằng cách này, đọc là một cách để khiến cho bộ não được “chu du” đến một vùng đất mới. Vì tưởng tượng của bạn hoạt động để tạo ra con người, cảnh vật và hành động từ những con chữ trên các trang giấy kia, não của bạn đang “ghi chép” và thấu hiểu tất cả những thông tin được thu nạp vào đó.
Làm việc theo cách khác
Nơi làm việc cũng giống như một bức tranh để tô vẽ nên những sự trải nghiệm mới. Dù công việc của bạn là gì thì lúc mọi người làm việc tại lúc đó thì những người khác lại muốn tạo cơ hội cho bản thân để thỏa sức sáng tạo, giải quyết vấn đề theo hướng khác hay đưa ra một ý tưởng mới cho nhóm mình. Thay vì căng thẳng vì vấn đề mới nảy sinh thì hay thư giãn và bắt đầu nghĩ nhiều cách khác để giải quyết vấn đề xem.
Thử thách bản thân
Giống như người cử tạ thì phải tập cơ nhiều, bạn phải luôn “tập thể dục” cho não hằng ngày để có thể vượt qua giới hạn hiện tại của nó. Như Albert Eistein đã từng nói: “Chỉ những ai nỗ lực hết mình mới có thể đạt được những điều tưởng chừng như không thể”.
Câu trích dẫn trên đã “gói ghém” đầy đủ những gì mà bộ não có thể làm. Khi tập trung làm việc nghiêm túc thì bộ não sẽ khiến người ta rất bất ngờ. Đánh giá thấp bản thân sẽ khiến bạn rời xa thành công hơn vì khi con người ta tin vào năng lực của min thì họ đủ sức để làm tốt hơn những gì họ nghĩ.
Luyện tập cho não
Tổ chức Lumosity thường cho ra những bài tập tuyệt vời cho não như câu đó hay trò chơi được thiết kế để làm tăng tính đàn hồi. Lumosity được tạo ra để thử thách não bộ và tạo ra những sự kết nối mới. Một nhóm các nhà thần kinh học tạo Đại học California Berkeley đã phát triển chương trình này để tạo sự kích thích cho não bộ hoạt động để thích ứng với một môi trường hoàn toàn mới. Có rất nhiều câu chuyện thành công nhờ vào kết quả của cuộc thử nghiệm này.
Tự đưa ra 5 lý do khi gặp rắc rối
Một trong những phương thức chuẩn nhất để giải quyết vấn đề chính là tự đặt ra 5 câu hỏi để tìm ra gốc rễ của vấn đề đó. Đặt câu hỏi sẽ khiến não bộ hoạt động để tìm câu trả lời. Thay vì lo lắng về rắc rối đó thì hãy luôn luôn tự hỏi mình.
Tránh dùng các thiết bị công nghệ để não được nghỉ ngơi
Công nghệ đã đem lại nhiều sự tuyệt vời cho thế giới hiện đại này nhưng nó cũng hạn chế năng lực giải quyết vấn đề của não khi phải thích ứng với một môi trường mới hay khả năng giải quyết những vấn đề đơn giản chẳng hạn như giải một bài toán. Thử đi xa mà không xài hệ thống định vị toàn cầu GPS hoặc làm một bài toán đại số mà không cần dung máy tính bỏ túi. Hãy khiến cho não tự làm việc, bạn sẽ thấy hiệu quả.
Thúc đẩy sự sáng tạo
Vẽ bằng tay ở các trường học không chỉ là một hoạt động vui chơi mà nó còn giúp trí não tự đưa ra cách giải quyết vấn đề. Tư duy nghệ thuật tạo ra cơ hội để tìm những sự giải quyết mới cũng như tìm thấy sự thư thái cho bản thân.
Sự hòa quyện giữa các yếu tố từ cá nhân lẫn môi trường làm việc chuyên nghiệp cho phép con người tỏa sáng và đem lại sự cách tân cho bản thân cũng như trở thành nhà lãnh đạo sáng tạo.Hãy tìm cách đưa những sáng tạo vào các công việc nhàm chán hằng ngày nhé.
Vẽ phác họa
Bạn không cần phải là một họa sĩ để đánh giá một tác phẩm mà chỉ là cách để phát triển não bộ thông qua vẽ. Ngoài việc nuôi dưỡng sự kết hợp tay-mắt cơ bản thì nó sẽ gửi đến hệ thống thần kinh giúp bạn lưu trữ trí nhớ một cách sinh động và lâu dài hơn. Từ hình vẽ đơn sơ trên bản nháp đến chân dung bằng bút chì thì vẽ là hoạt động bổ ích cho não.
Vẽ
Vẽ tranh là phần khó hơn từ bản vẽ phác thảo. Nó khiến cho não hoạt động nhiều thêm chút nữa, không giống như bản phác thảo thì bản vẽ này cần phải có sự kết hợp hài hòa về màu sắc để kích thích não. Những người vẽ tranh thường phải có cảm giác với mọi thứ quanh mình. Vẽ cũng là cách khuyến khích con người chú ý đến từng chi tiết nhỏ của cuộc sống xung quanh. Tạo sự tập trung cho não bằng cách này sẽ khiến nó đạt đến một cảnh giới của sự tập trung cao hơn.
Chơi một loại nhạc cụ
Học cách chơi một loại nhạc cụ cũng đem lại lợi ích không tưởng cho não bộ. Sự phối hợp giữa tay và mắt, trí nhớ, sự tập trung và kỹ năng toán học đều được cải thiện qua việc chơi nhạc cụ này. Trong khi có một số nhạc cụ khó học hơn những loại thì bất kỳ công cụ nào cũng giúp tăng cường và cải thiện hoạt động nhận thức cho não.
Từ việc khiến các ngón tay phải di chuyển linh hoạt trên phím piano để tạo ra âm thanh thì nó khiến toàn não bộ phải hoạt động cùng lúc để tạo thành một bản nhạc.
Viết
Giống như đọc, viết khuyến khích tăng cường vốn từ vựng, kỹ năng ngữ pháp và sử dụng đúng cú pháp. Viết giúp não lưu trữ thông tin hiệu quả hơn và thúc đẩy kỹ năng trí nhớ tốt hơn. Các nghiên cứu cho thấy rằng những sinh viên thường xuyên có ghi chép tay trong các lớp đại học thường xuyên đạt điểm tốt hơn trong các kỳ kiểm tra. Việc viết buộc con người phải để tâm đến kinh nghiệm, trí nhớ… đó là một sự kết hợp làm tăng khả năng hoạt động não.
Đóng vai
Đặt mình vào hoàn cảnh của người khác và khi đó não bạn bắt đầu nghĩ khác để giúp bạn nghĩ mình là một người khác. Đối với những người cố gắng để tạo ra ý tưởng thì việc đóng vai có thể giúp não bắt đầu hoạt động để tìmdra những ý tưởng độc đáo.
Làm việc với người khác
Mặc dù chỉ số thông minh rất quan trọng nhưng chỉ số cảm xúc cũng đóng vai trò thiết yếu không kém cho sự thành công. Tương tác với người khác giúp cho con người mở mang tầm nhìn của họ, nắm bắt những tư tưởng mới cũng như nhận ra sự mới lạ từ cách nhìn của người khác.
Ai cũng đang bị thử thách. Những người thông minh lại thích một mình bởi vì nó có thể bảo vệ họ khỏi những sự đánh giá cay nghiệt từ người khác. Tuy nhiên thì sự không thoải mái này lại rất cần thiết cho những ai thực sự thông mình bởi vì nó khiến họ vượt ra khỏi giới hạn của mình. Khi bạn tin rằng mình đã có câu trả lời thì hãy bắt đầu tranh luận để thể hiện quan điểm của mình.
Nói chuyện với những người thú vị
Ai cũng có cuộc sống riêng của mình. Mỗi người đểu đưa ra một thông tin thú vị, lưu trữ câu chuyện theo những cách khác nhau và kết thúc một ngày theo cách mà họ muốn. Điều này tạo ra sự kết hợp cần thiết cho não bộ. Mặc dù ai cũng nghĩ là mình có những phương pháp hay nhất thì tại sao không tiếp thu quan điểm của người khác để học tập cái hay từ họ.
Cho dù cuộc đối thoại về vào tôn giáo, tài chính, chính trị, hoặc xu hướng ăn kiêng, mọi người nên là một người biết lắng nghe giỏi. Lắng nghe người khác cũng là một thử thách, vì não cũng cần có sự kỷ luật.
Làm việc nhóm
Các môi trường hợp tác là điều cần thiết để tăng cường hoạt động của não. Một số người thích làm việc độc lập khi họ bị buộc phải tham gia vào một môi trường làm việc theo nhóm. Tuy nhiên, những cá nhân độc lập này rất thông minh và có thể có nhiều ích lợi hơn khi làm việc theo nhóm.
Theo cuốn sách của tác giả Steve Johnson “Ý tưởng đến từ đâu”, hãy tập trung vào lợi ích tự việc hợp tác với đồng đội để phát triển ý tưởng chính và tạo ra những chiến lược hiệu quả hơn.
Tăng cường sức khỏe
Cơ thể khiến cho não hoạt động vì vậy hãy khiến cơ thể luôn trọng trạng thái tốt nhất. Thiếu động lực, mệt mỏi về tinh thần, và không có cảm hứng thường liên quan đến tập thể dục, chế độ ăn uống và tập trung kém.
Tập thể dục
Những nghiên cứu gần đây cho thấy những người thường xuyên tập thể dục thì có chỉ số IQ cao hơn. Ngoài việc duy trì một cơ thể khỏe mạnh, những người tập thể dục thường xuyên thực sự kích thích sự phát triển của tế bào não. Một quá trình gọi là sự phát triển thần kinh diễn ra trong quá trình luyện tập nghiêm ngặt, làm tăng sự sản sinh các chất dẫn truyền thần kinh. Với các tác dụng phụ như tăng dopamine, người hay tập thể dục sẽ ít bị căng thẳng, tập trung tốt hơn, và nhiều năng lượng hơn.
Theo đuổi một môn điền kinh
Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ con hiếu động thường học tốt hơn ở trường và có cơ hội tiếp tục học tốt hơn sau khi tốt nghiệp trung học. Mặc dù các hoạt động thể thao có thể cảm thấy mệt mỏi vào thời điểm đó, nhưng lợi ích chung của hoạt động thể lực mạnh mẽ là khôn ngoan cho tương lai của bạn.
Tĩnh tâm
Kiểm soát và để não thư giãn cũng quan trọng như các hoạt động khác như chơi nhạc cụ hay giải câu đố vậy. Các bác sĩ đã nghiên cứu ảnh hưởng của việc thư giãn cho não trong nhiều năm và kết quả rất ấn tượng. Trong một nghiên cứu nổi tiếng, Tiến sĩ Richard Davidson của Đại học Wisconsin hợp tác với Dalai Lama để nghiên cứu điều gì sẽ xảy ra với não trong lúc thiền định.
Thiền định lang thang mang lại kết quả ấn tượng cho não. Những người đấu tranh với sợ hãi, lo lắng, trầm cảm, và các bệnh tâm thần khác nên thử nghiệm với thiền định để bình tĩnh và phát triển ý thức tập trung mạnh mẽ hơn.
Duy trì chế độ dinh dưỡng
Trẻ em và người lớn quan tâm đến việc tăng cường hoạt động của não nên bắt đầu bằng cách chuyển đổi chế độ ăn uống của họ. Nghiên cứu từ Đại học Bristol ở Anh cho thấy mối liên quan giữa chế độ ăn uống không lành mạnh và lượng IQ thấp điểm ở trẻ em. Để bắt đầu đảo ngược các khuynh hướng không lành mạnh, hãy thử cắt giảm lượng chất béo dư thừa, đường và thức ăn nhanh, và bắt đầu thêm nhiều rau, trái cây và thịt nạc.
Chủ động học tập
Hãy để trẻ nhỏ bắt đầu với các trò chơi video tương tác, nhảy dây, tung hứng, và các hoạt động khác để nuôi dưỡng kích thích não. Chơi một nhạc cụ, một hoạt động thể chất hoặc một câu đố Sudoku để não chuyển động. Các bậc cha mẹ, hãy nhớ tham gia vui vẻ nhé.
Tạo các thói quen hàng ngày để thúc đẩy hoạt động não khỏe mạnh không nhất thiết phải cần lời khuyên của một nhà thần kinh học. Mặc dù nhiều nghiên cứu cung cấp bằng chứng thuyết phục, làm tăng hoạt động của não có thể được thực hiện với một vài bước cơ bản. Hãy chú ý về thời gian và năng lượng của bản thân để bắt đầu một ngày làm việc thật thôgn minh và hiệu quả nhé.
Linh Lupin (Theo Lifehack.org)
